قرابت معنایی مبحثی الگو

از سری کتابهای مبحثی نشر الگو هر جلد از این سری کتابها شامل یک مبحث از کتاب درسی است که در آن ابتدا تدریس کامل بحث ونکات آن سپس پرسشهای چهار گزینه ای با پاسخ تشریحی . کتابهای مبحثی ادبیات آقای عبدالمحمدی از بهترین کتابهای مبحثی کنکور می باشند. آقای عبد المحمدی در مورد کتابشان اینگونه توضیح داده اند:در اهمیت قرابت معنایی و درک ادبی سخن گفتن،گزاف است.چرا که گوینده خودم و خواننده شما برایمان از آفتاب هم روشن تر است که هم از نگاه ادبی،مبحثی مهم تر از آن نیست که (آفتاب آمد دلیل آفتاب) قسمت قرابت معنایی و روابط میان ابیات و بررسیشهر شاعران،از نظر ارتباطات مفهومی ،در عین حال که در ابتدای امر،سخت و مربوط به اهل فن و ادب به نظر می رسد.اما پس از تسلط و به عبارتی (راه افتادن)از لذت بخش ترین و جذاب ترین بخش های ادبی فارسی خواهد شد .ادبیات ما سرشار از مفاهیم و داستان های عاشقانه و عارفانه است که هر کودک گریزپای را جمعه کهچه عرض کنم،هر روزو هر ساعت هر لحظه به مکتب آورد.

برگردیم به بحث درس و مدرسه نکته اول:« اهمیت مبحث قرابت معنایی در کنکور»در یک بررسی دقیق به این نتیجه می رسیم که این بحث،علاوه بر سوالات مستقیم،در سوالات آرایه های ادبی (مثلا در یافتن آرایه های حسن تعلیل،ابهام،استعاره و…) و حتی گاهی دستور زبان (مثلا در بحث حذف به قرینه معنوی و…) هم تاثیر دارد.به عبارتی،جواب این سوال این می شود که در هر کنکور استانداردی،حدود نیمی از سوالات،مستقیم و غیر مستقیم به درک و دریافت ادبی شما،ارتبتط دارد.

نکته دوم«آیا درک ادبی،ژنتیکی و مربوط به سابقه افراد است و یا اکتسابی و قابل رشد»هر دو به هر حال بعضی افراد به هر دلیلی درک ادبی بالاتر دارند،ولی معنی آن این نیست که دست روی دست بگذاریم و تسلیم قضا و قدر،در قبال درک ادبی خود شویم که«گردون اگر دونی کند،گردون گردان بشکنم»حال چه کنیم؟و در سطح از درک ادبی هستیم چگونه آن را افزایش دهیم؟به عبارتی،حال که هدف اصلی را(که افزایش درک ادبی است)فهمیدیم،چگونه این مهم را به انجام رسانیم؟افزایش درک ادبی یک و فقط یک فرمول دارد«درگیر کردن ذهن با مفاهیم و ابیات»نکته سوم«درگیر کردنذهن با مفاهیم یعنی چه و چگونه اجرا می شود» به این سوال در فصل دو کلمه حرف حساب  پاسخ داده ام. توصیه اکید می کنم ان فصل را حتما و قبل از تمام فصول بخوانید.و اما کتاب حاضر که اولین کتاب موضوعی نظام جدید آموزشی در کشور محسوب می شود،شامل چه فصل هایی است و چگونه باید خواننده و استفاده شود.

قرابت معنایی الگو

فصل «دوکلمه حرف حساب مطالعه این فصل از واجبات است.در این فصل،با چگونگی افزایش درک ادبی،چگونگی خوانش ابیات،اشکالات تکراری در خواندن،برنامه دقیق و چگونگی استفاده از فصول مختلف کتاب و …آشنا می شوید. فصل «مفاهیم پرتکرار» ادبیات فارسی را که زیرو رو کنیم در میابیم که بعضی مفاهیم،بیشتر و پرتکرار تر و عمیق تر  از بقیه هستند(مثلا عشق،عرفان،می،ایثار،قناعت،فراق،ساقی و…) آشنایی با این مفاهیم را در این فصل قرار داده ام و ضمن توضیح و تبیین مفهوم مورد نظر، ابیات را به عنوان«شاهد مثال»آورده ام. حواستان باشد ابیات شاهد مثال را نباید حفظ کنید و فقط با خواندن آن ها،سعی در کشف ارتباط بیت مورد نظر با مفهوم اصلی نمایید. این تلاش ذهنی علاوه بر آشنا کردن شما با آن مفهوم،به افزایش درک ادبی هم کمک می کند.

فصل «مفاهیم کتاب های فارسی درسی دبیرستان»در این فصل مفاهیم تمام دروس کتاب را (چه نظم و چه نثر)مفصلاشرح داده ام و برای آن ها،چندینبیت معادل آورده ام.این فصل رابطۀ شما را با کتاب های درسی،حفظ و عمیق می کند.باز هم دقت کنید از حفظ کردن ابیات معادل پرهیز شود. فصل«مفاهیم آیات و احادیث و عبارات عربی کتاب های درسی»در این فصل هر عبارت عربی که لابه لای دروس کتاب بوده است،با معانی آن ها  آورده ام،چرا که از منابع طرح تست،همین عبارت عربی هستندباید با معانی آن ها در حدی آشنا شوید که توانایی مقایسه با ابیات معادلشان را داشته باشید. فصل«چند تکنیک و قرابت بازی» در این فصل نکاتی برای سرعت بخشی به تست زنی آورده ام که نوعی نگاه ویژه به شما می دهد.حتما بخوانیدش. در کنار این نکات،چند بازی قرابت معنایی برای درگیری ذهن و افزایش درک آورده ام.

فصل «نون شب» این فص از مهمترین قسمت های کتاب است که در آن حدود 150 آزمون پنج سوالی گذاشته ام.عنوان این فصل نشان می دهد که شما هر یک صفحه را همچو قوت( غذا )هر شبه (و یا هر روزه) استفاده کنید تا اندک اندک، درک ادبیات افزایش یابد.باید دقت کنید لازم نیست ابتدا مفاهیم تمام درس های کتاب درسی را بدانید و بعد «نون شب» ها را شروع کنید،بلکه این کار را به طور موازی انجام دهید.حتما برای زدن این آزمون ها وقت بگیرید،هر پنج تست را باهم بزنید(نه تک تک) و بعد از خواندن پاسخ تشریحی تمام سوال ها(چه آن ها که درست زده اید چه غلط و چه نزده)در این دریای کوچک،غواصی کنید و ذهنتان را هر چه می توانید با مفاهیم درگیر نمایید.«استمرار و عمق»در این فصل،همان کیفیت است که باعث افزایش درک ادبی شما خواهد شد. اگر شبی شام را فراموش کردید.یادتان نرود که «نون شب »کتاب قرابت معنایی الگو فراموش نشود.

فصل «تست های درس به درس» در این فصل برای تسلط بیشتر بر مفاهیم کتاب های درسی دبیرستان تست های درس به درس قرار داده ام،دقت کنید اصل،در قرابت معنایی، تست های بدون سر فصل است (همان نون شب) و این فصل صرفا شما را در حیطه کتاب درسی مسلط می کند. فصل «پاسخ نامه تشریحی» نکته بسیا مهمی که در مورد پاسخ های تشریحی سوالات قرابت وجود دارد این است که نباید به کونه ای باشد که شما را پاسخنامه محور کند(بر خلاف بحث دستور زبان و آرایه های ادبی و …..) چرا که ذهن شما هر چه بیشتر درگیر شود.افزایش درک ادبی بیشتر و سریع تر اتفاق می افتد.پس سعی کنید از پاسخنامه راهنمایی و مسیر را بگیرد و باز هم به سوال برگردید و خودتان روابط را کشف کنید.

مهمترین نکته : دوستان عزیز در قرابت معنایی به دنبال فرمول و قانون نگردید . تنها فرمول فرمول قرابت معنایی این است که گزینه های موجود در تست را با هم مقایسه کنید و قوی تر و یا ضعیف تر بودن آن ها را نسبت به بیت اصلی بیابید. به عبارتی  ممکن است بیتی با صورت سوالی قرابت داشته باشد اما جواب تست نباشد. چرا که بیت دیگری در تست قرابت و نزدیکی مفهومی بیشتری با صورت سوال داشته است.